Pokolenie Z na rynku pracy – czego chcą i co mogą znaleźć w branży sprzedaży bezpośredniej

AUTOR

PSSB

Stowarzyszenie działa od 1994 roku i grupuje największe przedsiębiorstwa sprzedaży bezpośredniej w Polsce, aby wspólnie działać na rzecz firm, osób współpracujących oraz wszystkich konsumentów, którzy kupują produkty i usługi w kanale sprzedaży bezpośredniej.

Strona www

Czy pokolenie Z rzeczywiście nie chce pracować, czy po prostu inaczej rozumie pracę? W tym artykule sprawdzamy, jak ich wartości i potrzeby wpisują się w realia sprzedaży bezpośredniej.

O pokoleniu Z mówi się dużo. Wiele z tych rozmów świadczy o tym, że ta grupa młodych budzi w społeczeństwie wiele emocji, często też skrajnych. Raz Zetkom zazdrościmy asertywności i tego, że zdają się lepiej wiedzieć, czego chcą, innym razem asertywność postrzegamy jako lenistwo i „tumiwisizm”.

Te postawy międzypokoleniowe wynikają przede wszystkim z tego, że ze względu na wydłużający się czas życia liczba pokoleń pracujących równolegle obok siebie w jednym środowisku wzrasta. To prowadzi do zjawiska, które możemy określić nieporozumieniami międzypokoleniowymi (czasem nawet mówi się o wojnach międzypokoleniowych). Wynika ono z innego postrzegania świata, innych doświadczeń życiowych w okresie dorastania, statusu ekonomicznego i możliwości.

W branży sprzedaży bezpośredniej również działają ludzie młodzi (przypomnienie – pokolenie Z to ludzie urodzeni po 1995 roku). Są prężni, przedsiębiorczy, mają ambicje i pomysł na życie. Chcemy ich lepiej zrozumieć i dzielić się tą wiedzą z liderami z innego pokolenia, którzy wiele mogliby zyskać tworząc międzypokoleniowe zespoły.

Czego chce pokolenie Z? Jakie oczekiwania mają młodzi od pracy, od zarabiania, od stylu życia? Dowiesz się z naszego artykułu.

Pokolenie Z – stosunek do pracy, pieniędzy i niezależność finansowa

Jeśli chodzi o pracę, przedstawiciele pokolenia Z wcześniej niż poprzednie pokolenia (millenialsów) wchodzą na rynek pracy. Już nastolatkowie dorabiają podejmując się pracy w formie dorywczej. Tym, co ich napędza jest chęć bycia niezależnym finansowo.

W internecie krąży taki mem – millenials, który mówi, że pójdzie pracować dla firmy z misją nawet za darmo vs. Zetka, która nie zgodzi się na pracę na marnych warunkach. Pokolenie Z chce zarabiać od pierwszego dnia. Chce mieć pieniądze, bo tak postrzega godną pracę. I nie wstydzi się rozmawiać o pieniądzach.

Zgodnie z raportem „Gen Z o sobie” przygotowanym przez SWPS i They.pl [1] 49% młodych uważa, że ma potencjał na lepsze perspektywy finansowe niż poprzednie pokolenia. Co więcej, aż 93% oczekuje, że informacja o wynagrodzeniu będzie zawarta już w ogłoszeniu o pracę. To oczekiwanie potwierdza również raport Pracuj.pl, w którym 84% ankietowanych z pokolenia Z uznało brak widełek płacowych za zniechęcający przy poszukiwaniu pracy [2].

Ich hierarchia życiowych celów i wartości jest jednak zgoła inna. Pieniądze traktują jako produkt uboczny pracy – coś co ma im zapewnić dobre, komfortowe życie. Cechuje ich zdrowy pragmatyzm – chcą zachować balans między życiem prywatnym a pracą. „Nie chcą już pracować tak jak ich rodzice – całe życie w jednym miejscu, robiąc nadgodziny i poświęcając się pracy w 100%” (źródło: raport SWPS i they.pl).

Dodatkowo warto zauważyć, że 58% polskich przedstawicieli Gen Z deklaruje aktywne oszczędzanie, a aż 77% wydaje swoje środki na rozrywkę – to pokazuje, że pieniądze służą im do realizowania celów, a nie są celem samym w sobie (źródło:SWPS/They.pl, 2023).

Nasza obserwacja:

W tym aspekcie branża sprzedaży bezpośredniej jest wyjątkowa, bo bez względu na przynależność pokoleniową, pieniądze traktowane są jako naturalny rezultat pracy, zaangażowania i rozwoju. Liderzy osiągający sukces w firmach stowarzyszonych PSSB mają podobny pogląd na pieniądze – są one narzędziem do realizacji celów, nie tematem tabu. Mówią o nich wprost, bez zażenowania i poczucia winy, podkreślając, że uczciwie zarobione wynagrodzenie to powód do dumy, a nie coś, co należy ukrywać.

W środowisku sprzedaży bezpośredniej nie ma fałszywej skromności – są konkretne liczby, cele i wyniki. Ten transparentny i partnerski model motywuje, buduje zdrową konkurencję i uczy otwartości w rozmowie o finansach. Jest to podejście, które doskonale rezonuje z pokoleniem Z, które oczekuje uczciwego i jasnego podejścia do wynagrodzenia już na etapie ogłoszenia o pracę. W tym sensie branża sprzedaży bezpośredniej wyprzedza tradycyjny rynek pracy i stwarza przestrzeń, w której pieniądze nie są tematem wstydliwym, ale integralnym elementem sukcesu zawodowego.

W rozmowie, którą odbyliśmy we wrześniu 2025 r., Justyna Maliczowska z firmy Vorwerk mówiła, że wypłata jest dla niej powodem do dumy.

Zetki w pracy nie szukają poczucia sensu, ale możliwości rozwoju

Zetki niesłusznie postrzegane są przez inne pokolenia jako mniej ambitne. To nie do końca sprawiedliwy osąd. Pokolenie Z ma po prostu inny system wartości. Podczas gdy starsze pokolenia za najwyższą wartość uznawały stabilizację finansową, rodzinę i tradycyjne wartości (pokolenie X), czy tworzenie lepszego jutra (pokolenie Y), Zetki są nastawione bardziej indywidualistycznie.

Nie zgadzają się ze stwierdzeniem: „Pracuję, aby dokonać pozytywnej społecznej zmiany”. Najczęściej wybierane powody decydujące o podjęciu zatrudnienia w danej firmie zorientowane są wokół możliwości dalszego rozwoju. Praca, aby dokonać pozytywnej społecznej zmiany, spada na dalszy plan.

Młodzi na pierwszym miejscu stawiają własny rozwój, samodoskonalenie, nie zaś pracę per se. W badaniu SWPS ponad 60% respondentów wskazało rozwój osobisty jako główną motywację wyboru miejsca pracy (źródło: SWPS/They.pl, 2023). Z kolei dane Deloitte wskazują, że 44% Gen Z na świecie zmienia pracę, gdy czuje brak możliwości rozwoju lub nauki nowych umiejętności [3].

Rozwój to dla nich samodzielność w działaniu, możliwość wchodzenia na wyższy poziom odpowiedzialności, zaufanie do własnych możliwości. Znowu tym różni się to pokolenie od wiecznie niegotowych millenialsów, którzy najpierw muszą się dokształcić, zrobić kolejny kurs albo udowodnić swoją wartość.

Nasza obserwacja:

Zetki uczą się przez praktykę. Dają sobie większe pole do popełniania błędów. Są bardziej elastyczne i zwinne. Dlatego branża sprzedaży bezpośredniej może być dla nich idealnym środowiskiem pracy. Tutaj jak nigdzie indziej liczy się wytrwałość, motywacja i chęć uczenia się na błędach. Liderki sprzedaży bezpośredniej z naszych firm często podkreślają to w swoich wystąpieniach. Branża jest otwarta dla tych, którzy mają odwagę podjąć ryzyko i sprawdzić się w działaniu.

Potwierdza to Karolina Klusik z firmy Mary Kay w naszym jubileuszowym nagraniu w Dniu sprzedaży bezpośredniej 2025. Zobacz nagranie:

Wellbeing – najważniejsza wartość w życiu Zetki

Dziś kryzys zdrowia psychicznego jest wpisany w nasze życie. Napędzają go gwałtowne zmiany, niepewność co do przyszłości, przeciążenie ciągle rosnącym tempem życia. Pokolenie Z ma tego dużą świadomość i jak żadna inna grupa wie, jak o siebie zadbać – np. regularnie korzystają ze wsparcia psychologicznego.

Dlatego Zetki szukają środowiska, gdzie nie tylko będą zarabiać i się doskonalić, ale też budować zdrowe i znaczące relacje. Środowiska inkluzywnego, tolerancyjnego, gdzie można być sobą i czuć się dobrze.

W raporcie SWPS młodzi wskazali, że przyjazna atmosfera i wsparcie współpracowników to ważniejsze czynniki niż wysokie wynagrodzenie. Potwierdza to także Top employers w swoim artykule o Zetkach na rynku pracy [4].

Nasza obserwacja:

Relacje są podstawą w branży sprzedaży bezpośredniej i marketingu sieciowym. To biznes, który wyrósł z bezpośrednich kontaktów między sprzedawcą a klientem – relacji opartych na zaufaniu i autentycznym zainteresowaniu potrzebami drugiej osoby. Sprzedawca w tym modelu pełni rolę bardziej doradcy niż handlowca – zna swojego klienta, wie, czego on lub ona potrzebuje, i potrafi dobrać dla niego idealną ofertę. Te kontakty bardzo często wykraczają poza zwykłe relacje transakcyjne i z czasem owocują wieloletnimi przyjaźniami oraz trwałymi więziami.

Osoby działające w branży podkreślają ten aspekt działalności niezwykle często – i zazwyczaj stawiają go na pierwszym miejscu. To właśnie relacje trzymają ich w tym biznesie przez lata. W zdigitalizowanym, zautomatyzowanym świecie, w którym kontakty międzyludzkie coraz częściej przenoszą się do świata online, autentyczne relacje budowane offline stają się wartością samą w sobie – ogromnym atutem i przewagą branży.

Inną niezwykle ważną kwestią jest komfort życia, jaki zapewnia praca na własnych zasadach. To możliwość takiego ustalenia godzin pracy, aby mieć czas na rzeczy, które są w życiu naprawdę ważne – pasje, wyjazdy, rodzinę, odpoczynek. To także elastyczny model działania, który pozwala samodzielnie decydować nie tylko o tym, ile się pracuje, ale również jak się pracuje i skąd. Możliwość wykonywania pracy online, z dowolnego miejsca na świecie, to warunki, które w klasycznym modelu etatowym są najczęściej po prostu nieosiągalne, a jednocześnie krytyczne dla dobrego życia.

Zobacz wypowiedź Anny Pint z firmy Herbalife Polska w naszym jubileuszowym wideo:

Przedsiębiorczość, niezależność i elastyczność – marzenia młodego pokolenia

Przedsiębiorczość pokolenia Z to coś, co wydaje się dla nich naturalne – jakby wyssali ją z mlekiem matki. Dorastali w innym systemie społeczno-gospodarczym niż ich rodzice. Nie wiedzą, co to komunizm, transformacja gospodarcza lat 90-tych, życie bez internetu.
Wiele z nich w dorosłość wchodziło, gdy Polska była już członkiem Unii Europejskiej, a możliwości w naszym kraju są takie same jak w Europie Zachodniej.

Dlatego młodzi nie boją się działania na własną rękę. Są optymistami, patrzą na to, co mogą osiągnąć, a nie na przeszkody.

W różnych ankietach od 40 do 60% osób mówi jasno, że ich celem jest praca na własny rachunek. Marzą o własnej firmie, o byciu sobie samym szefem, nawet jeśli tylko w jednoosobowej działalności. Praca w korporacji nie jest ich marzeniem – kojarzy się z presją i brakiem elastyczności.

Chcą poczucia sprawczości nie tylko, jeśli chodzi o obowiązki, ale także o decydowanie o swoim czasie wolnym, o tym, ile i kiedy pracować, kogo zapraszać do swojego zespołu, jak realizować swoją biznesową wizję.

Nasza obserwacja:

W sprzedaży bezpośredniej co piąta osoba to przedsiębiorca. Osoba, która początkowo skupiała się na sprzedaży i budowaniu sieci klientów, a z czasem zaczęła budować zespół, szkolić ludzi i zarządzać celami całej struktury.

Branża daje ogromne możliwości rozwoju kompetencji biznesowych. Uczy zarządzania ludźmi, zarządzania czasem, planowania biznesowego, zarządzania ryzykiem, sprzedaży i marketingu.

Co więcej, nasi liderzy podkreślają, że dzieci często idą w ich ślady. Obserwując swoich przedsiębiorczych rodziców, uczą się od najmłodszych lat, jak prowadzić biznes i poznają klucz do sukcesu. Najczęściej zaczynają w strukturach rodziców (rodzic sponsoruje dziecko), zyskując mentora i wsparcie potrzebne emocjonalne.

Podsumowanie

Pokolenie Z zmienia oblicze rynku pracy – i dobrze. Ich podejście do pracy, finansów, relacji i dobrostanu może być inspiracją dla wszystkich. W branży sprzedaży bezpośredniej młodzi mogą znaleźć środowisko pracy dopasowane do ich potrzeb: elastyczne, wspierające rozwój i relacje, dające niezależność i możliwość sprawczości. Dla firm zrzeszonych w PSSB to nie tylko szansa, ale wręcz konieczność – bo przyszłość tej branży zależy od umiejętności współpracy międzypokoleniowej i zrozumienia, co naprawdę napędza młode pokolenie.